Een montessorischool verschilt fundamenteel in zijn pedagogische en didactische aanpak tegenover het traditioneel onderwijs. Al is dit verhaal niet zwart/wit, soms zal je in een traditionele school elementen herkennen van een methodeschool en ook omgekeerd. Onderstaand vind je een aantal elementen terug die het verschil tussen het traditionele onderwijs en het montessorionderwijs tastbaar maken. Al is het natuurlijk de visie in zijn geheel die het onderscheid maakt en dat is niet te vatten in enkele opsommingen. Traditioneel onderwijs: Groepen worden gevormd op leeftijd Ieder leerjaar heeft een eigen klas De hele klas krijgt op hetzelfde moment les De les staat centraal Kennisoverdracht staat centraal De leermaterialen zijn vaak leer- en werkboeken Klassen zijn ingericht met verschillende wandplaten, meubilair is georiënteerd op de klassikale lessen – vaak frontaal - en in kleuterklassen zijn er verschillende hoeken aanwezig. Montessorionderwijs: Leerlingen uit drie leerjaren zitten bij elkaar in de klas. Dit bevordert de harmonische ontwikkeling en op die manier kunnen kinderen van elkaar leren en krijgen ze een gevoel van verantwoordelijkheid voor elkaar. Het montessorionderwijs gaat meer uit van het individuele kind. We wisselen het zelfstandig werken af met groepsmomenten. Leerkrachten geven dus ook les aan de hele groep. De kinderen verwerken de leerstof naderhand wél op hun eigen niveau, in hun eigen tempo en met keuze over de verwerkingsstrategie. De motivatie van iedere individuele leerling is het uitgangspunt. Onderwijs en opvoeding zijn één geheel dit geeft kinderen de mogelijkheid om hun talenten verder te ontwikkelen. Leerlingen leren eigen keuzes te maken om zelfstandig te werken. Leerlingen maken gebruik van speciaal ontwikkelde leermaterialen die afgestemd zijn op bepaalden fasen en leeftijden. In het begin gaat het om ontwikkelingsmateriaal, terwijl er later ook didactisch materiaal wordt toegevoegd. Verder wordt er onderscheid gemaakt tussen zintuiglijk materiaal (vooral geschikt voor de onderbouw), taal- en rekenmateriaal en materiaal ten dienste van het kosmische onderwijs. Het handelend en ontdekkend leren zijn aanwezig in de leermaterialen. De inrichting van de klassen is eerder sober en rustgevend. De klas is ingericht met de focus op enerzijds groepswerk en anderzijds zelfstandig werk. In de onderbouw zijn materialen geordend in voor de kinderen toegankelijke kasten.

De leerkrachten hebben intussen al enkele jaren ervaring in het combineren van de leeftijdsgroepen. De leerdoelen voor elke leeftijdsgroep zijn bij de leerkracht gekend en de juiste leermaterialen zijn in elke klas aanwezig. Door de organisatie van het zelfstandig werk creëert de leerkracht tijd om aan de diverse groepen ook voldoende instructie te geven. In onze school kiezen we ervoor om verschillende leeftijden in één klasgroep te plaatsen. Onderbouw : 2,5 - 5-jarigen. Middenbouw: 6-9-jarigen. Bovenbouw: 9-12-jarigen. Enkel het eerste leerjaar vormt in de voormiddag een afzonderlijke groep. In een montessoriklas, waarin kinderen van verschillende leeftijden samen zijn, vindt ieder kind een ruim aanbod van leermogelijkheden. Als kinderen voor het eerst op school komen, hebben zij het voordeel dat zij kunnen leren van oudere, meer ervaren leerlingen. Later zullen zij zelf in staat zijn om anderen te helpen met het leren van dingen die zij dan al zelf beheersen. Dit wordt in de eerste plaats gedaan met het oog op de sociale ontwikkeling en om de continuïteit in het onderwijsleerproces niet te belemmeren. Zo’n groepsindeling is veel natuurlijker dan de uniforme situatie van het jaarklassensysteem (leerlingen volgens leeftijd in één klasgroep). Een leerling zit gewoonlijk meerdere jaren bij dezelfde leerkracht. Het voordeel hiervan is dat beiden elkaar goed leren kennen en aanvoelen.

Het antwoord op deze vraag is niet éénduidig. Wanneer een leerling in een andere school het advies krijgt om een bepaald leerjaar te hernemen, dan zullen wij ook dat advies volgen. Het kind start dan op onze school in het aanbevolen leerjaar en zal dus dubbelen. Wanneer kinderen reeds bij ons op school zitten en niet alle leerstof is verworven dan zijn er verschillende oplossingen mogelijk al naargelang het individuele kind. Eén van die mogelijkheden is dat een leerling langer in een bouw blijft bijv. de middenbouw spreiden over 4 schooljaren i.p.v. 3 schooljaren. Administratief zal een leerling dan in één van deze leerjaren dubbelen. In de praktijk is het zo dat een kind niet de leerstof van een afgelopen jaar moet “herkauwen”. De leerstof wordt heropgenomen waar het kind geëindigd is en we bieden de leerling zoveel mogelijk de kans om op zijn eigen niveau door te gaan.

Leerlingen krijgen op onze school heel wat vrijheden en mogen mee beslissingen nemen. De leerkracht is de coach van de kinderen. We spreken echter steeds van ‘vrijheid in gebondenheid’ d.w.z. dat alles gebeurt binnen een vastgelegd kader. Bijvoorbeeld: er is keuzevrijheid in activiteiten en materialen maar een kind kan niet kiezen om niets te doen. Waar Maria Montessori op doelt is dat jij als opvoeder je kinderen constant op weg helpt het zelf te doen. Door je kinderen activiteiten aan te bieden die hen vrijheid en bijgevolg zelfvertrouwen geven, toon je dat je hen respecteert. En zo beginnen ze zichzelf ook te respecteren. Want… vrijheid komt met verantwoordelijkheid. Jij gaat als opvoeder observeren waar het kind staat, met het kind verbinden, het verder observeren en sturen wanneer het nodig is. Kinderen mogen dus niet zomaar doen wat ze willen.

De aansluiting met het middelbaar onderwijs verloopt vrijwel altijd goed, en ook de overgang naar niet-montessorischolen levert geen problemen op. Onze leerlingen behalen, net zoals de leerlingen uit traditionele scholen op het einde van de basisschool de eindtermen én de leerplandoelen zoals vooropgesteld door het Katholieke onderwijsnet. Vanuit ons pedagogisch project zijn wij ervan overtuigd dat onze leerlingen naast die stevige basiskennis ook heel wat extra vaardigheden verworven hebben door te leven en te leren in een montessorischool. Hierbij denken wij aan zelfstandigheid, samenwerken, informatie verwerken, keuzes maken, werk inplannen, creatief denken, ruimdenkendheid, initiatief name, … Onze leerlingen hebben ook geleerd om vrijheid te hanteren.

Als school verwachten wij geen financiële bijdrage van ouders. Wij zijn gesubsidieerd onderwijs en proberen dus ook met deze middelen rond te komen. Wel organiseren wij activiteiten zoals een eetfestijn, mattentaartenverkoop,… om extra geld in het laatje te brengen. Deze extra’s spenderen wij aan het aankopen van didactische materialen of meubilair. Het komt zoveel mogelijk de leerlingen rechtstreeks ten goede.

Alle basisscholen in Oudenaarde hebben een capaciteit vooropgesteld. In onze school zijn er in de kleuterklassen per geboortejaar 16 plaatsen, voor de lagere schoolklassen is dat 18 plaatsen per leerjaar. Voor de kleuterklassen is vraag en aanbod vaak in evenwicht en kunnen we de meeste kleuters van een plaatsje voorzien, onze lagere schoolklassen zijn soms compleet. Alle scholen in Oudenaarde werken via een online aanmeldsysteem. Op de website https://oudenaarde.aanmelden.in/ kan je alle info terugvinden. In februari melden broers en zussen aan, in maart alle andere ouders en in april starten dan de effectieve inschrijvingen. Alvorens jouw kind in te schrijven in de school is het fijn dat je even komt kennismaken met ons. Dit kan via een persoonlijke rondleiding. Deze rondleiding neemt ongeveer anderhalf uur in beslag en kan zowel tijdens als buiten de schooluren. Kort samengevat zijn er twee mogelijkheden: Je wenst je zoon of dochter door omstandigheden halverwege het schooljaar in te schrijven. Je neemt dan best contact op om na te gaan of er nog plaats beschikbaar is. Na jullie beslissing kan er ter plaatse ingeschreven worden. Jouw zoon of dochter is een peuter of wenst te starten op 1 september. Dan maak je gebruik van het aanmeldsysteem.

Je hoeft geen overtuigd montessoriaan te zijn om je kind in te schrijven in een montessorischool. Het is wel belangrijk dat je je afvraagt of het montessorionderwijs past bij jullie als gezin. Wil je dat je kind zelfstandig wordt, zelf keuzes leert maken, zijn nieuwsgierigheid en leergierigheid behoudt? Dat je kind leert omgaan met vrijheid en eigen verantwoordelijkheid? Pas als je hierop een ja kan geven is onze school ook voor jullie een fijne plek. Het is wel fijn wanneer bovenstaande principes ook thuis toegepast worden. Zo zou het gek zijn om je kind thuis in de kleinste dingen te bedienen om het dan op school onder te dompelen in zelfstandigheid. Het is echter niet nodig om thuis te voorzien in allerlei montessorimaterialen.

Montessorionderwijs is geschikt voor alle kinderen. Voor sommige kinderen is de montessoriaanpak hun tweede natuur, voor andere leerlingen zal er meer sturing nodig zijn. Het is wel van belang dat de ouders zich kunnen vinden in de principes. Wij zijn ervan overtuigd dat elk kind in onze school goed onderwijs kan krijgen. We halen uit elk kind het potentieel naar boven en bieden ontplooiingsmogelijkheden. We zullen ook steeds zoeken hoe ieder kind op onze school het best kan gedijen. Zelfstandigheid krijgt bij ons een grote klemtoon en kinderen dienen hier gaandeweg in te groeien. Voor leerlingen die pas op latere leeftijd in onze school instromen is de overstap van traditioneel onderwijs naar montessorionderwijs niet steeds een evidentie, maar mits voldoende geduld, ruimte en aanpakgedrag komen we er samen wel.

Kinderen die afstuderen aan een montessorischool zijn zelfstandige, verantwoordelijke kinderen, die op een zorgzame manier omgaan met elkaar en de dingen rondom hen. Kinderen voelen zich goed bij ons We houden meer rekening met de verschillen tussen kinderen. We respecteren het eigen tempo van het kind. We streven naar een hoog welbevinden, als een kind zich goed voelt, leert het beter. In onze school is een grote betrokkenheid van de kinderen De kinderen leren intensief en zelfstandig. De kinderen beschikken over een uitgebreid gamma van handelingsmaterialen. Wij bieden een stimulerende leeromgeving met extra aandacht voor opvoeding De methode biedt een omgeving met structuur aan. De werksfeer is gericht op het bevorderen van het leren. Kinderen leren hun werk plannen. Er is minder competitie op onze school. Wij werken met een doelenrapport, dit is een rapport met een specifieke omschrijving van wat kinderen bereiken. Kinderen leren beter omgaan met vrijheid. Kinderen zitten in leeftijdsgroepen van meer dan één jaar We kiezen voor bredere leeftijdsgroepen omdat dit de leerkansen verhoogt. Wij bieden maximale kansen tot ontwikkeling De leerkracht is de begeleider van het leerproces en volgt de leervorderingen nauwkeurig op.